Aktualności Drukuj Drukuj Zapisz Zapisz

Z cyklu Porady z Poradni - Uzależnienie od uczenia się – czy można uczyć się za dużo?

Z cyklu Porady z Poradni - Uzależnienie od uczenia się – czy można uczyć się za dużo?

Data wydarzenia: 21-02-2022

Niestety tak. Uzależnić można się od wszystkiego – dotyczy to również zachowań akceptowalnych społecznie, takich jak uczenie się. Dziecko, które dużo się uczy i spędza całe dnie w książkach i na odrabianiu zadań może być nie tyle pilne, co uzależnione od nauki.

Rozwojowi uzależnienia od uczenia się sprzyja nasz system edukacji, który nastawiony jest na zapamiętywanie faktów (nierzadko bez ich rozumienia) i zaliczanie kolejnych etapów za pomocą testów czy egzaminów. Dobra ocena czy wynik punktowy to nagroda, która wzmacnia uzależnienie.
                Uczenie się to też – zwłaszcza w przypadku dzieci – aktywność, z której nie można zrezygnować. Jest akceptowalna społecznie i oczekiwana przez rodziców. Między innymi dlatego też tak trudno się ją leczy. Nie można przecież całkiem odstawić obiektu uzależnienia i zrobić dziecku „detoks od nauki”. To wszystko powoduje, że uzależnienie od uczenia się jest coraz częstsze oraz trudne w diagnozie.
                Do najczęstszych objawów uzależnienia od uczenia się należą: powtarzalność zachowania, odczuwanie przyjemności lub zmniejszenie dyskomfortu w czasie uczenia się, wewnętrzny przymus uczenia się (kompulsja), któremu uzależniony nie może się oprzeć, stres, problemy zdrowotne wynikające z niemożliwości lub zbyt małego poświęcania czasu na dane zachowanie. Według wielu badań uzależnienie od uczenia się ma dynamikę zbliżoną do uzależnienia się od pracy. Badania nad związkiem między motywacją do uczenia się, a uzależnieniem od niego wykazały związek zarówno z wewnętrzną i zewnętrzną motywacją do nauki.
                Dzieci uzależnione od uczenia się gorzej radzą sobie w okresie przerw od nauki lub nawet w tym czasie starają się nadal uczyć. W późniejszych etapach życia, uzależnienie od uczenia się może przybrać formę wiecznego studenta – w tym jednak przypadku, chory podejmuje coraz to kolejne aktywności edukacyjne (np. kolejne studia), a nie podejmuje zachowań, które są odpowiednie do jego etapu rozwojowego (np. pracy).
Rodzice powinni zwracać uwagę na następujące zachowania dziecka: obsesyjna chęć ciągłej nauki; brak czasu wolnego, poświęcania go na swoje przyjemności; duża rywalizacja o stopnie;
perfekcjonizm objawiający się silnym lękiem przed negatywnymi ocenami czy popełnianiem błędów.
                Dlaczego uzależnienie od uczenia się trzeba diagnozować? Dlatego, że brak leczenia tego uzależnienia prowadzi do wykształcenia dysfunkcyjnych dla jednostki zachowań radzenia sobie ze stresem. W przyszłości (dorosłości) może to obawiać się albo niemożnością podjęcia pracy zarobkowej (stałe studiowanie i przedłużanie okresu nauki) lub zmianą uzależnienia od uczenia się na pracoholizm. Dodatkowo badania psychologiczne oraz eksperci wykazują, że istnieją osoby, które mają wyższą skłonność do uzależnień niż inne oraz wyraźną skłonność do uzależniania się od szerokiego spektrum zachowań. Wczesna diagnoza pozwoliłaby podjąć działania naprawcze, które mogłyby zapobiec rozwinięciu się u tych osób większego spektrum uzależnień.
                Jak leczyć uzależnienie od uczenia się? Podstawą jest praca nad tym, by dziecko miało zachowaną równowagę między uczeniem się, a czasem wolnym. Rodzice, nakładając na dziecko dużą ilość obowiązków związanych z uczeniem się i zajęć dodatkowych, mogą dodatkowo wzmacniać uzależnienie. Przy leczeniu problemu trzeba zatem poświęcić dużo uwagi temu, czy dziecko ma i wykorzystuje czas wolny. Dobre efekty w leczeniu uzależnienia od uczenia się powinna przynieść terapia poznawczo – behawioralna, która dobrze radzi sobie w leczeniu pracoholizmu oraz dialog motywujący.

 

 

Źródło: Uzależnienie od uczenia się – rozpowszechnienie zjawiska oraz potencjalne oddziaływania terapeutyczne i profilaktyczne – Paweł Atroszko, Bartosz Atroszko, Uniwersytet Gdański 

Autor: Marta Augustyniak, Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Drawsku Pomorskim
Powrót
Związek Powiatów Polskich
Edukacja
ikona
Newsletter

Ikona Newsletter

Zdrowie i opieka społeczna
Ikona
Wnioski
i druki
Ikona dokumenty
Projekty i inwestycje
Ikona drzewko w dłoni
Wsparcie
dla firm w ramach tarczy
Ikona
Transport Publiczny/Transport na życznie
Ikona